Het decreet Lokaal Bestuur, 'tot wijziging van diverse decreten wat betreft de versterking van de lokale democratie', haalde het nieuws omdat het de opkomstplicht afschaft. Maar het blijkt ook op andere vlakken het recht in te voeren te doen waar men goesting in heeft. Er zijn nu al vijf gemeenteraden die de oproep van de Vlaamse regering – 'Changez!' – opvolgen, als stonden ze echt op de dansvloer van een trouwfeest. Blankenberge, De Panne, Langemark-Poelkapelle, Meise en Zoersel wisselen van partners met een constructieve motie van wantrouwen.

Het is opvallend hoe vaak de politici metaforen over huwelijkse trouw bovenhalen in hun commentaar over de partnerruil. De minister van Binnenlands Bestuur, Bart Somers (Open VLD), begon al met: 'Het is als met een huwelijk, soms heeft het geen zin om door te gaan'. De burgemeester van Langemark-Poelkapelle, Lieven Vanbelleghem (CD&V), formuleert het vrij onchristelijk als volgt: 'Als je in een relatie ruzie hebt, denk je ook wel eens dat het op een ander beter is. Maar zo doe je toch niet aan politiek?'. Dus je mag je vrouw bedriegen, maar je coalitiepartner niet. Het taalgebruik in Menen is ook liederlijk. 'Ik moet toegeven dat het kriebelt', zegt Martine Fournier (CD&V), die er naast de sjerp greep hoewel haar partij veruit de grootste is. De journalist vroeg haar niet waar het dan kriebelde. De burgemeester van De Panne, Bram Degrieck (Het Plan-b), die eerst werd afgezet door datzelfde decreet Lokaal Bestuur maar de tegenpartijen keerden daar uiteindelijk op hun stappen terug, vond dat het decreet 'werd verkracht'. Ook al zou de wissel daar ook zijn ingegeven door een oude familievete. In de Vlaamse Republiek worden overal politieke dynastieën gesticht, en dat leidt zoals bekend tot successieoorlogen. De protagonisten in Langemark-Poelkapelle, vrienden sinds de kleuterklas, wilden nooit met mekaar muilen maar nu ook al geen pint meer drinken. Het dispuut gaat daar ook niet over water maar over wijn, zo lezen we: 'Ik deed altijd maar water bij mijn wijn. Tot er geen wijn meer overbleef'.

Een mens zou zich afvragen waar al die politici aan denken tijdens de vergaderingen van hun assemblee. Van Vlaams parlementslid, Gwendolyn Rutten (Open VLD), mochten we deze zomer ook al haar al dan niet objectief vastgestelde inschatting van de grootte van het pietje van een collega vernemen. De lokale politici doen ook niet echt de moeite te vertellen welke beslissingen de nieuwe coalitie kan nemen die de vorige bedgenoot had afgewezen. We kunnen maar hopen dat de inwoners van de gemeente weten welke strandbars of sociale paalwoningen er door de partnerruilen gebouwd worden. Meestal vindt men een zesjarige termijn te kort om resultaten te zien, nu worden het vluggertjes. Het zal op 13 oktober 2024 boeiend zijn om te weten of de verbroken trouw in de coalities een relatief verschil maakt in de kiezersopkomst. Ware democraten moeten hopen van wél. Maar goed, de wetten staan voortaan niets meer in de weg.

Maar doodslaan deed hij niet, want tussen droom en daad
staan wetten in de weg en praktische bezwaren,
en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren,
en die des avonds komt, wanneer men slapen gaat.

Samenleving & Politiek, Jaargang 28, 2021, nr. 8 (oktober), pagina 88

• Decreet Lokaal Bestuur
• steden
• lokaal beleid