December 2010: 'Nooit', orakelde ik plechtig op mijn 23ste, 'keer ik terug naar mijn geboortestad Vilvoorde. Ik blijf mijn leven lang in Brussel wonen.'

December 2020: ik wandel voor het eerst binnen in mijn nieuwe woning in … Vilvoorde. 'Het kan verkeren', schreef Bredero. En ja hoor, hier zit ik dan, in de Zennestad met een Jacques Brel-tattoo 'Bruxelles Bruxellait' op de rechterarm. Versta me niet verkeerd: het is fijn leven in Villywood. Mijn familie en vrienden wonen hier en ons gezin heeft het hier meer dan goed. Meer moet een mens niet hebben. En, niet onbelangrijk, Vilvoorde is een twin city met Brussel. Yep, driedubbele win.

Brussel blijft alsnog een fascinerende plek. Het is een plek waar grenzeloos interessante dingen gebeuren. Het is het economische, culturele, politieke en diplomatieke hart van ons land. De wereld komt samen in Brussel. Dat is een troef, een rijkdom. Maar evenwicht blijft nodig. Uiteraard loopt daar niet alles van een leien dakje. Steden vormen hubs waar het grootkapitaal smakelijk naar kijkt, waar toeristen de plak zwaaien en waar een gegoede, hogere middenklasse de lagere inkomens stilletjes aan wegduwt. Dat zie je in Amsterdam, Barcelona en Parijs. Sociale rechtvaardigheid blijft een immense uitdaging.

Waar je woont heeft effect op je bestaan en verdere levensloop. Mohammed Saïd uit Molenbeek raakt moeilijker aan werk dan Thomas Pieters uit Lommel. Bepaalde diensten zijn niet beschikbaar op bepaalde plekken in de stad. Waarom is er meer groen in gegoede wijken en stapelt het huisvuil zich op in de achtergestelde wijken? En dan heb ik het nog niet gehad over de discrepantie en discriminatie op de huur- en woonmarkt. Sociale (on)rechtvaardigheid zit verweven in het stedelijk weefsel. Vergelijk de gevels in Ukkel met sommige wijken in Schaarbeek, en je begrijpt wat ik bedoel.

Brussel is een plek waar uitersten elkaar ontmoeten. Ze beïnvloeden en confronteren elkaar.

Brussel is een plek waar uitersten elkaar ontmoeten. Ze beïnvloeden en confronteren elkaar. Die extremen vloeien in elkaar over en creëren iets nieuws, iets typisch Brussels. De Brusselse realiteit is in ons land een nieuwe realiteit. Die gaat van Breughel tot Brel, van Zwangere Guy tot Angèle, van de Zinnekeparade tot Winterpret, van de Meyboomplanting tot den Ommegang met Karel V. Wandel eens in Brussel vanaf metrohalte Zwarte Vijvers, de Gentsesteenweg af, het kanaal over, de Dansaert op, langs de Oude Graanmarkt tot aan de Brusselse Beurs (of verder naar de Grote Markt). Dat is een afstand van dik een halfuurtje. Op die route kom je alles, maar dan ook alles en iedereen tegen. Van de Chinese toerist tot de Brusselse Deliveroo-koerier, van de Franse café-uitbater tot de Palestijnse bakker, van de shopaholic tot de alcoolique. Steden zijn de laboratoria van de toekomst. Het zijn oerwouden. 'Brussel is nog een oerwoud'. Louis Paul Boon had gelijk toen hij dat in 1946 virtuoos neerschreef. Maar het is potverdikke een schoon oerwoud waar ik dagelijks aan denk.

Samenleving & Politiek, Jaargang 29, 2022, nr. 2 (februari), pagina 80

• Brussel
• stad
• tot slot