Abonneer Log in

Alle tags

democratie

Steden in het verweer

(column, niet verschenen in het magazine)

Nu de natiestaat steeds meer de autoritaire weg opgaat, blijkt de stad de plaats van de weerstand te zijn. Met een belangrijke rol voor de lokale politiek én de civiele maatschappij.

'Mensen beseffen niet hoe fragiel de democratie eigenlijk is'

Het is alsof de wereld is omgekeerd. Vandaag koestert de Amerikaanse president precies het soort denkbeelden van mensen die in de 19e eeuw tégen het Westen waren.

'Rule of code verdringt stilaan rule of law'

Het digitale feodalisme van vandaag heeft diepe wortels. We nemen nemen het op tegen 250 jaar technologische en juridische evolutie richting het gigantisme.

Reijer Passchier

Hoe een miljardairsclub het klimaat en de democratie wil ondermijnen

(losse bijdrage, niet verschenen in het magazine)

Het is moeilijk om de langetermijngevolgen van het beleid van Trump inzake klimaat en energie nu al in te schatten. Wat we wel al kunnen doen, is de schade opmeten na de eerste 100 dagen. En die is al niet meer te overzien.

'Grondrechten zijn niet links'

Laat niemand u wijsmaken dat democratie gewoon de wil van de meerderheid is. En laat u al zeker niet wijsmaken dat democratie zonder weerhaken, zoals rechters, kan.

Patricia Popelier

100 dagen Trump: Amerika dendert in sneltreinvaart richting autocratie

(losse bijdrage, niet verschenen in het magazine)

De “herovering van Amerika” onder Trump is in volle gang. Het land dendert in een sneltreinvaart richting autocratie. Dat kan je zien gebeuren op veertien themagebieden.

Alaa schrijft vanuit de overtuiging dat de waarheid voortkomt uit meerstemmigheid, en dit het waard is om grote, zelfs buitengewone, risico’s voor te nemen.

'Democratie kan niet zonder een kwalitatief publiek debat'

We moeten sociale media beter reguleren en inzage krijgen in de algoritmes, vindt moraalfilosoof en combinatiedenker Patrick Loobuyck.

Patrick Loobuyck

Bescherm het recht op protest

De manier waarop omgegaan wordt met manifestaties en acties die het geweld tegen de Palestijnse bevolking veroordelen, wekt ongerustheid.

Kati Verstrepen

Laat de politiek van de wraak nooit normaal worden

(losse bijdrage, niet verschenen in het magazine)

Zaken die we voorheen als onkies politiek gedrag zouden bestempelen, passeren nu met gemak de revue.

Caroline Copers

Communautarisme versus democratie?

(column, niet verschenen in het magazine)

Communautarisme is antistedelijk en antidemocratisch. Daartegenover moet links van intercultuur de nieuwe norm maken.

Stemrecht voor 16-jarigen: vloek of zegen voor de democratie?

Stemrecht voor 16-jarigen kan zorgen voor een boost in de politieke interesse, het politiek vertrouwen en de politieke betrokkenheid van jongeren.

Ruth Dassonneville

Donau-blauwdruk voor een autoritaire staat

(losse bijdrage, niet verschenen in het magazine)

De illiberale omwenteling in Hongarije is al sinds 2010 aan de gang en het Donau-draaiboek van Viktor Orbán wordt ondertussen duchtig gekopieerd.

Wat denkt de publieke opinie over het cordon sanitaire?

De houding over het cordon is een strijd tussen twee opvattingen over democratie: ligt de nadruk op volkssoevereiniteit of op de principes van de rechtsstaat?

Bart Meuleman, Koen Abts en Daniël Spruit

Hoe kunnen we ons verweren tegen uiterst rechts?

We moeten veel dieper nadenken over voor wie het politieke systeem werkt en voor wie niet.

Het cordon sanitaire in de balans: tussen strategie en democratische principes

Wat is de beste strategie om de omvang van radicaal-rechts in te perken? En kan een democratie tolerant zijn tegenover intolerantie? Hierover zijn Vlamingen erg verdeeld.

De weerbare democratie als antwoord op politiek extremisme

Ondemocratische ideeën moeten gehoord kunnen worden, maar mogen zich niet vertalen in het beleid. Het democratische proces moet steeds als een filter fungeren.

Weg met het alarmisme over de emocratie

Emoties zijn niet tegengesteld aan de rede, maar net deel van ons redelijk instrumentarium.

Vrije meningsuiting: te belangrijk om absoluut te zijn

Volgens Bart De Wever en Mark Elchardus wordt de vrije meningsuiting bedreigd door canceling, censuur en zelfcensuur, maar ze springen zelf losjes om met feiten.

Jef Verschueren

SLAPPs: een gevaar voor de democratie

Steeds meer kritische stemmen worden belaagd met SLAPPs, intimiderende rechtsprocedures tegen actiegroepen, journalisten en academici.

Mag er nog sociaal overleg en syndicale actie zijn?

Het is zorgwekkend hoe vandaag het sociale onderhandelingskader wordt afgebouwd en het gebruik van syndicale macht wordt beperkt.

Hoe Conner Rousseau in het vizier van extreemrechts kwam

(losse bijdrage, niet verschenen in het magazine)

De mainstream media hebben de geruchten die via extreemrechtse websites de wereld werden in gestuurd, publiek gemaakt. Daarmee hebben ze de fundamenten van de democratie geraakt.

Waar ligt die kloof tussen burger en politiek precies?

De echte kloof ligt tussen staat en samenleving. Ze zal dan ook niet vanuit de partijen zelf, maar vanuit een maatschappelijk alternatief moeten worden gedicht.

Het parlement waar geluisterd wordt

We moeten het parlement hertekenen tot een huis waar 'democratisch geluisterd' wordt, met een nieuw model van groepsvertegenwoordiging.

Europa biedt ons het beste perspectief voor de toekomst

(column, niet verschenen in het magazine)

Betere Europese samenwerking kan het vertrouwen van de burger in de democratie op lange termijn herstellen.

Kathleen Van Brempt

Wat we kunnen doen aan politiek cynisme

Er is een hoge nood aan coöperatie, authenticiteit en parler vrai over de problemen die mensen bezighouden.

Waar is het algemeen belang in de partijpolitiek?

Ik lees het nieuws en kan mijn politieke walging niet meer voor mezelf houden.

Een burgerdemocratie lost ook niet alles op

(column, niet verschenen in het magazine)

Het volkspopulisme op rechts werd op links gepareerd met het burgerpopulisme, maar dat is een even kaduuk en uitgewoond verhaal.

Vorm onze gemeentehuizen om tot burgerhuizen

(losse bijdrage, niet verschenen in het magazine)

Gezelligheid kan het historisch lage vertrouwen in democratie verhogen. Dat begint op lokaal niveau, waarbij het Deense concept hygge en het gemeentehuis een centrale rol kunnen spelen.

Jongeren vertrouwd maken met de politiek

(losse bijdrage, niet verschenen in het magazine)

Het is een challenge over partijen heen om jongeren te betrekken bij de politiek, in plaats van hen weg te zetten als 'niet geïnteresseerd'.

Hafsa El-Bazioui

Rusland bewijst het: autocratie rust op rotte pijlers

Dictaturen zijn doorgaans rot en dysfunctioneel, maar juist daarom niet minder gevaarlijk.

Alex Van Steenbergen

Populisme: xenofobie of machteloosheid?

(losse bijdrage, niet verschenen in het magazine)

Een waarschuwing in populistische tijden: wie blind is voor de kloof, kan diep vallen. Reactie op Anton Jäger en Annelien De Dijn.

Ursus Eijkelenberg

Reset und kein Ende

Voor Mark Elchardus is nationalisme een bondgenoot om tot een rechtvaardige internationale orde te komen. Hij heeft de Duitse geschiedenis niet goed begrepen.

Afkicken van digitale duimpjes en hartjes

(losse bijdrage, niet verschenen in het magazine)

Hoe wordt de politieke partij weer een plek voor ontmoeting en nieuwsgierigheid?

Met 'Reset' spreekt mijn sociaaldemocratisch hart

Nationaal-socialisme is geen socialisme, maar elk succesrijk socialisme is democratisch én nationaal geweest.

Het diepe wantrouwen tegenover onze liberale democratie

(column, niet verschenen in het magazine)

Het vrijheidskonvooi was geen succes, maar we reageren best niet al te spottend op de 'deplorables' die hun onbehagen steeds zichtbaarder naar buiten brengen.

Dominique Willaert

De weg naar meer democratisch bestuur in de onderneming

Als werknemers uitgesloten blijven van de besluitvormingsprocessen in ondernemingen, dan zullen hun belangen nooit een echte stem krijgen.

Isabelle Ferreras en Julie Battilana

België en Nederland kunnen van elkaar leren

Is Nederland het gidsland inzake democratisch functioneren en België het kneusje? Dat is te gemakkelijk. We moeten het beste van de twee landen optellen.

We zijn democratischer dan we denken

(losse bijdrage, niet verschenen in het magazine)

Afscheid van Ronald Inglehart, 's werelds meest geciteerde sociale wetenschapper. "In feite evolueren heel veel samenlevingen naar het model van de Scandinavische landen, met grote nadruk op gendergelijkheid & solidariteit."

De 'Andere' fundamenteel leren begrijpen

(column, niet verschenen in het magazine)

In elke straat, dorp en stad moeten we de moed opbrengen om niet langer geborgenheid en onderdak te zoeken bij gelijkgezinden.

Dominique Willaert

Hoe technologie en politiek verweven zijn geraakt

(losse bijdrage, niet verschenen in het magazine)

Zijn sociale media het betonrot in de fundamenten van onze democratie?

De homogenisering van twee blokken

België als optelsom van twee democratieën? Deze karikaturale voorstelling stemt niet overeen met de Belgische realiteit.

Vincent Scheltiens

Energiedemocratie for the many

Labour wil zes grote energiebedrijven nationaliseren en tegen 2030 een netto nuluitstoot verwezenlijken.

Dries Goedertier

Magere middenklasse, magere democratie

Het aandeel van werknemers met een laag of gemiddeld vaardighedenpatroon in de middenklasse daalde met meer dan 20% op tien jaar tijd.

Lars Vande Keybus

Autoritaire praktijken gaan om meer dan populistische leiders

We moeten ons niet blindstaren op het karakter van Orbán of Trump. Autoritaire praktijken komen niet enkel voort uit sterke leiders aan de top.

Marlies Glasius

Hou de communautaire doos van Pandora dicht

Ondanks de welkome verbreding van het enge communautaire debat, zitten weinig mensen te wachten op een nieuwe staatshervorming in 2019.

Heeft België een democratisch probleem?

Federalisme en democratie hebben een moeilijke verhouding in België, en haalbare pistes tot verzoening liggen niet voor de hand.

Petra Meier en Peter Bursens

De krant regeert het land

Veel politieke initiatieven komen voort uit mediaberichtgeving, terwijl die media volgens een fundamenteel andere logica opereren dan hoe politiek zou moeten werken.

Pleidooi voor meer democratie in de economie

Economische democratisering zou een veel radicalere beleidskeuze zijn dan een vermogensbelasting.

Het juiste bericht, bij de juiste persoon

Subtiele algoritmes zijn er in geslaagd de politiek in haar huidige vorm te veranderen. Een partij kan niet meer zonder de Dataïst, die het juiste bericht op het juiste moment bij de juiste persoon krijgt.

Jurgen Masure en Candice Douret

V, de kracht van verankering!

Is het einde van de democratie in zicht?

In de bres voor de partijpolitiek

Hoe we het populisme kunnen keren

Het 'glijdende' mandaat van Joseph Kabila

Bogdan Vanden Berghe en Pieter-Jan Hamels

Weg met de utopie, leve de democratie!

Patrick Loobuyck

Hoe rijk zijn onze partijen?

Jef Smulders en Bart Maddens

De markten temmen

Vóór burgerdeliberatie

Arabische Lente onder druk

Van stemmen naar praten: het ideaal van de deliberatieve democratie

Didier Caluwaerts

Van twee democratieën naar geen democratie?

Naar een 'democratisch marktsysteem'?

Walter Van Dongen

Grenzen blijven doorbreken

Patrick Vander Weyden

Interne democratie en open partijwerking

Patrick Vander Weyden

De truc met het volk

Kris Deschouwer

Het recht op geluk

De ideologie van 100 vragen

Legitimering van een democratie in ademnood

Links verzet heruitvinden in postmoderne tijden

10 jaar Samenleving en politiek

Globale democratie in een globale wereld

Democratie, overal en voor iedereen

Siska Germonpré

Het verenigingsleven en een democratische politieke cultuur

Meer dan ooit democratische globalisering

Zaak Lumumba: archieven ten dienste van de democratie?

Juul Verhelst, Johan Vannieuwenhuyse, Hilde Van Ongevalle, Patrick Van den Nieuwenhof, Koenraad Seys, Frankie Schram, Inge Schoups, Frank Scheelings, Griet Maréchal, Véronique Laureys, Betty Hoornaert, Karel Degryse en Lut Aerts

Wat is er aan de hand met onze democratie?

Porto Alegre: een experiment in democratie

Kleine verhalen en geen grote

Zwakte van de liberale democratie

Godfried Geudens

Verbod op extreemrechts in Duitsland?

Heribert Prantl

Oude wijn in nieuwe vaten?

Democratisering van de cultuur door grotere publieksparticipatie

De stijl van de rechtsstaat

Dansen op het slappe koord

Gebrek aan politiek fatsoen

Bob Van den Broeck

Pleidooi voor een nieuwe politieke mediacultuur

Nico Carpentier en Bart Cammaerts

De democratie beschermen, kan dat democratisch?

Oefening in democratie

Prutsen in de marge

Rol en functie van de nieuwe Belgische Senaat

Hilde De Haseleer

De WTO na Seattle

Albert Van Maelbeek